Olijfolie is heerlijk, in een frisse salade als smaakverrijker, op brood met wat zout als dipper bij een apératief, of om mee te koken. Maar wat is olijfolie eigenlijk en wat betekent extra vierge precies?
Simpel gezegd is olijfolie een plantaardige olie en gewonnen door olijven – vruchten van de olijfboom – te persen. Olijfolie bestaat als voedingsmiddel in Italië al sinds 1200 voor Chr. Maar in vroeger tijden werd de olie ook in grote hoeveelheden gebruikt als verlichting in lampen.
Er zijn veel verschillende soorten olijfbomen, ieder met zijn eigen specifieke olie, die groen of geel van kleur kan zijn. De oogst van olijven vindt plaats in de wintermaanden (tussen november en januari). De pluk van de betere soorten gaat nog met de hand. Omdat olijven al snel bederven, gaan ze direct na de pluk in de verwerking. De takjes en blaadjes gaan eraf en de olijven worden, na wassen, tot een pasta gemalen en vervolgens geperst. Dit proces heet eerste koude persing.
Extra Vierge – Extra Virgine
De beste olie krijgt de benaming Extra Vierge (Frans) of Extra Virgine (Italiaans). Dit betekent vertaald extra maagdelijk of puur natuur. Om deze benaming te mogen dragen, moet de olie aan zeer strenge normen voldoen. De belangrijkste norm is dat het oliezuurpercentage onder de 0,8% blijft. Een olijf die nog aan de boom hangt, heeft een oliezuurpercentage lager dan 0,5% en alleen zeer voorzichtig behandelde olijven, behouden een laag oliezuurpercentage.
Gebruik extra vierge olijfolie niet om vlees in te bakken, de smaak gaat grotendeels verloren door de verhitting. Gebruik deze olie gewoon koud. Wil je toch vlees bakken in een olijfolie, gebruik dan een olie met een hoger zuurpercentage, zoals gewone olijfolie of vierge olie. Olijfolie is ook niet geschikt om te gebruiken in een frituurpan. De olie kan een hoge verhitting niet aan.